Όταν αγοράζουμε συμπληρώματα διατροφής, το κάνουμε γιατί θέλουμε να ενισχύσουμε την υγεία και την απόδοσή μας. Είναι γιατί θέλουμε να συμπληρώσουμε το σώμα μας με τα θρεπτικά συστατικά, που χρειάζονται για να απολαύσουμε την υγεία και την ευεξία μας. Παίρνοντας αυτό ως δεδομένο, είναι σαφές ότι θέλουμε να εξασφαλίσουμε ότι τα συμπληρώματα μας κατασκευάζονται σύμφωνα με υψηλές προδιαγραφές και ότι αυτό που αναγράφεται στις ετικέτες είναι αυτό που πραγματικά έχουν και μες στο κουτί.

Εάν καταναλώνουμε συστατικά που δεν είναι στην ετικέτα ή αν αυτά τα συστατικά μας βάζουν σε κίνδυνο λόγω τοξινών ή ξένων προσμείξεων, καταλήγουμε με προβλήματα υγείας, αντί για την προώθηση της καλής υγείας, όπως αρχικά είχαμε σκοπό. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο βασιζόμαστε σε καθορισμένα πρότυπα για τη διασφάλιση της ποιότητα που πληρώνουμε. Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν καθορίσει πρότυπα για το πώς τα συμπληρώματα θα κατασκευάζονται και ποια συστατικά πρόκειται να μπουν σε αυτά, έτσι ώστε υπάρχουν συχνά προσμείξεις και ανεπιθύμητα συστατικά στα συμπληρώματα μας. Ναι μεν κάποιες εταιρίες ακολουθούν κάποια πρότυπα ποιότητας (cGMP) όμως αυτό είναι στην δική τους ευχέρεια αν το κάνουν ή όχι και δεν τους επιβάλλεται από κάπου. Με λίγα λόγια, τα ακολουθούν μόνο οι εταιρίες που είναι έγκριτες και θέλουν να διαφυλάξουν το όνομα τους απέναντι στους πελάτες τους.

Δεν υπάρχουν απαιτήσεις για να αποδείξουν ότι ένα συμπλήρωμα δουλεύει πάνω σε ανθρώπους, ή ότι είναι ομοιογενές από παρτίδα σε παρτίδα, ή ότι τα συστατικά στην ετικέτα του προϊόντος είναι σύμφωνα με τα συστατικά του προϊόντος.

Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο BMC Medicine, 44 προϊόντα αναλύθηκαν και τα συμπεράσματα ήταν ότι μόνο το 48% ήταν αυθεντικά, με το 59% των προϊόντων να περιέχουν συστατικά που δεν αναγράφονται στην ετικέτα (περίπου 33% περιείχαν πρόσθετα και μολυσματικούς παράγοντες που δεν αναγράφονταν στην ετικέτα, και ένα άλλο 33% περιείχε υποκατεστημένα συστατικά ή κανένα από τα συστατικά της ετικέτας). Σύμφωνα με Science-Based Medicine, «μερικά από τα προϊόντα ήταν τόσο κακής ποιότητας που αναμενόταν σίγουρη βλάβη στον καταναλωτή”.

Διαφορές στη νομοθεσία

  • 1. Στην Ευρώπη, τα συμπληρώματα ρυθμίζονται ως τρόφιμα και αυτό γίνεται πριν το προϊόν βγει στην αγορά. Στις ΗΠΑ, τα συμπληρώματα διατροφής ρυθμίζονται διαφορετικά από τα τρόφιμα και τα φάρμακα. Ο FDA αφήνει την ευθύνη στον κατασκευαστή, ώστε να ακολουθήσει τις οδηγίες και τους κανονισμούς για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα, και ο FDA είναι αρμόδιος για την ανάληψη δράσης μετά που το προϊόν θα κυκλοφορήσει στην αγορά, και αν γίνουν καταγγελίες.
  • 2. Στην Ευρώπη, παρέχεται μια λίστα με τις βιταμίνες και τα ανόργανα συστατικά που είναι ασφαλή για χρήση σε συμπληρώματα, και αν ένας κατασκευαστής συμπληρώματος θέλει να χρησιμοποιήσει μια βιταμίνη ή ένα μέταλλο, το οποίο δεν είναι σε αυτή τη λίστα, πρέπει να λάβει προέγκριση για να εξασφαλίσει την ασφάλειά τους πριν μπει στην αγορά (αυτή η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει 2-3 χρόνια για να επιτευχθεί και μπορεί να κοστίσει από $ 119.999 έως $ 372.000). Στις ΗΠΑ, ο καθένας μπορεί να πουλήσει τα συμπληρώματα χωρίς προέγκριση, χρησιμοποιώντας αμφιβόλου ασφάλειας και αποτελεσματικότητας συστατικά.
  • 3. Επειδή οι υπερβολικές ποσότητες βιταμινών και ανόργανων συστατικών μπορεί να οδηγήσουν σε ανεπιθύμητες παρενέργειες, έχουν οριστεί ανώτατα όρια για κάθε βιταμίνη και μεταλλικό στοιχείο που χρησιμοποιείται σε ένα συμπλήρωμα. Στις ΗΠΑ δεν υπάρχει καμία τέτοια ρύθμιση για τις δοσολογίες.
  • 4. Γενετικά τροποποιημένα συστατικά (GMO) πχ σόγια, δεν επιτρέπονται στα ευρωπαϊκά συμπληρώματα. Στις ΗΠΑ, δεν υπάρχει καμία τέτοια ρύθμιση.

– Με την οδηγία της ΕΕ που περιγράφεται παραπάνω, όλα τα κράτη μέλη οφείλουν να τηρούν τις προδιαγραφές της παρούσας νομοθεσίας. Μερικά κράτη όπως η Γερμανία, έχουν ακόμη πιο αυστηρές απαιτήσεις από τους δικούς τους κατασκευαστές. Αυτή η εναρμόνιση όλων των κρατών με την οδηγία, επιτρέπει στους κατασκευαστές να πωλούν συμπληρώματα μεταξύ των χωρών χωρίς να απαιτούνται διαφορετικές διαδικασίες (όπως πχ συμβαίνει μεταξύ ΗΠΑ και Καναδά) οδηγώντας στην ανάπτυξη, στη σωστή αναγραφή στις ετικέτες και σε συγκεκριμένες μεθόδους προώθησης, εξασφαλίζοντας έτσι ασφαλή προϊόντα μεταξύ των χωρών της ΕΕ.

Ομοιότητες

Και η DSHEA και η Food Supplements Directive ανησυχούν για την ασφάλεια των καταναλωτών, αλλά λειτουργούν με διαφορετικούς τρόπους για την προστασία τους. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η DSHEA ήταν που πέρασε στην παραδοχή ότι τα συμπληρώματα διατροφής είναι σχετικά ασφαλή. Υπάρχουν ορισμένα συμπληρώματα των οποίων η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα δεν αμφισβητούνται, έτσι ώστε μόνο τα εντελώς νέα συμπληρώματα να πρέπει να αμφισβητηθούν. Η ΕΕ έχει μια διαφορετική προσέγγιση απαριθμώντας σε λίστα τα συγκεκριμένα συστατικά που επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται και τη δοσολογία στην οποία αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Μπορεί το υποκείμενο της πολιτικής μεταξύ των δύο συστημάτων να είναι το ίδιο, όμως οι ΗΠΑ και η ΕΕ ρυθμίζουν τα συμπληρώματα διατροφής με διαφορετικό τρόπο.

Άποψη μου: Τα ευρωπαϊκά συμπληρώματα είναι πιο ασφαλή ιδιαίτερα όταν προέρχονται από χώρες με εμμονή στην ποιότητα όπως η Γερμανία. Οι Αμερικάνοι υπερτερούν μόνο στην καινοτομία. Εκεί θα βρεις το νέο είδος κρεατίνης, τη νέα αναλογία αμινοξέων bcaa, το νέο διεγερτικό, την πατενταρισμένη φόρμουλα ηλεκτρολυτών κτλ. Όμως τι γίνεται με την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια; εκεί τίθεται αμφισβήτηση. Δεν είναι τυχαίο που εταιρίες κολοσσοί της Αμερικής έχουν μεταπηδήσει στην Ευρώπη (Ιρλανδία για παράδειγμα), ιδιαίτερα για την κατασκευή των πρωτεϊνών τους. Θεωρώ πως υπάρχουν μεν ακόμη καλές επιλογές από Αμερική, αλλά είναι λίγες και πρέπει να γνωρίζεις που βαδίζεις, ώστε να μην πιαστείς κορόϊδο ή να μην έχεις θέματα με παράνομες ουσίες. Αν είσαι αθλητής που ελέγχεσαι μέσω ντόπινγκ τεστ ειδικά, για ασφάλεια προτείνω ευρωπαϊκά συμπληρώματα. Κι εκεί όμως πρέπει να γνωρίζεις ποια εταιρία επιλέγεις, γιατί ναι μεν το νομικό πλαίσιο μεταξύ ΕΕ είναι σχεδόν ίδιο όμως χώρες όπως Ουγγαρία, Ισπανία ή Πορτογαλία δεν φημίζονται για την ποιότητά τους σε αντίθεση με χώρες όπως η Αγγλία, η Γερμανία, το Βέλγιο, η Ιρλανδία, η Τεσχία και άλλες.

Γιώργος Λιονάκης
Προηγούμενο άρθροΓυναίκες και Βάρη
Επόμενο άρθροTihiorace 2018
Η μεγαλύτερη οικογένεια fitness και αθλητικών συμπληρωμάτων διατροφής στην Ελλάδα με 54 καταστήματα σε Ελλάδα & Κύπρο.