Γράφοντας γι`αυτό το θέμα δεν μπορούσα παρά να σκεφτώ πόσες φορές γνωστοί και φίλοι μου έχουν ταλαιπωρηθεί από αυτή την κάκωση. Ακόμη και ο ίδιος έχω ταλαιπωρηθεί από μερική κάκωση μηνίσκων και στα δύο γόνατα όντας ασκούμενος ενήλικας.
Οι μηνίσκοι είναι χόνδρινοι ιστοί και βρίσκονται στο γόνατος (δύο σε κάθε γόνατο) ενώ διαχωρίζονται σε έσω και έξω. Ο έσω μηνίσκος έχει σχήμα ημισελήνου © ενώ ο έξω είναι λίγο μεγαλύτερος και πιο πλατύς και έχει σχεδόν κυκλικό σχήμα. Στο κέντρο η αναφορά γίνεται με τον όρο κυρίως σώμα μηνίσκου, ενώ οι πρόσθιες και οπίσθιες επιφάνειες ως κέρατα μηνίσκου.
Η δουλειά τους δεν είναι άλλη από το να απορροφούν τους κραδασμούς και τα κάθετα φορτία στην περιοχή του γόνατος καθιστώντας τους έτσι άτυπα “αναρτήσεις΄΄ της περιοχής.
Οι μηνίσκοι εφάπτονται στο πάνω μέρος τους με τους μηριαίους κονδύλους, στο κάτω με τους κνημιαίους κονδύλους, ενώ το εξωτερικό τους μέρος συνδέεται με τους πλαγίους συνδέσμους του γόνατος και τον αρθρικό θύλακα.
Συχνότερος μηχανισμός κάκωσής τους είναι η στροφή των μηριαίων κονδύλων πάνω στους κνημιαίους κονδύλους με ταυτόχρονη μερική κάμψη του γόνατος. Συνήθως ο αθλητής κατανοεί τον τραυματισμού του μηνίσκου του έπειτα από ένα άλμα με άτσαλη ή επιπόλαιη προσγείωση. Εδώ πρέπει να υπογραμμίσουμε πως πολλοί είναι οι τραυματισμοί ανθρώπων που δεν κατάλαβαν πώς συνέβη η κάκωση πράγμα που συνηγορεί στο ότι μιλούμε για έναν ύπουλο αλλά σοβαρό τραυματισμό που ίσως να μην μας δώσει τα στοιχεία εκείνα ούτως ώστε να σταματήσουμε από κάθε μορφής άσκηση και να απευθυνθούμε σε κάποιον ορθοπαιδικό για κλινική αξιολόγηση.
Είδη κακώσεων
Τα είδη τραυματισμού του μηνίσκου είναι πολλά με τα σημαντικότερα από αυτά να είναι:
- Επιμήκης ρήξη προσθίου ή οπισθίου κέρατος.
- Αποκόλληση βάσης μηνίσκου.
- Ρήξη δίκην λαβής κάδου (με παρεκτόπηση ή όχι)-περιφερική ρήξη.
- Εγκάρσια ή ακτινωτή ρήξη.
- Λοξή ρήξη δίκην ράμφους παπαγάλου.
Πολύ σημαντικό είναι να γνωρίζουμε το πότε μία κάκωση είναι χειρουργήσιμη και πότε όχι. Το μόνο σίγουρο είναι πως την απόφαση αυτή την παίρνει ο χειρούργος ορθοπαιδικός που μας έχει αναλάβει και θεωρεί πως η αρθροσκόπηση αποτελεί μονόδρομο. Κάποιους από τους παράγοντες που δίνουν ελπίδες αποτροπής από το “νυστέρι΄΄ είναι:
- Η ηλικία (όσο μεγαλύτερος ο ασθενής τόσο μικρότερη η επουλωτική δυνατότητα του σώματος)
- Σωματικός βάρος (οι υπέρβαροι υποβάλλονται πιο εύκολα σε αρθροσκόπηση)
- Φύλο (οι γυναίκες έχουν πιο αδύναμο μυικό σύστημα από τους άνδρες οπότε προτείνεται πιο εύκολα η αρθροσκόπηση)
- Καθημερινές δραστηριότητες (ένας άνθρωπος του οποίου το επάγγελμα απαιτεί καθημερινή σκληρή χρήση των γονάτων του συνήθως χειρουργείται)
- Αθλητής ή όχι (ένας αθλητής μπαίνει πιο εύκολα για αρθροσκοπική διόρθωση της κάκωσης του μηνίσκου του μιας και τα φορτία και οι ανάγκες ανταπόκρισης του γόνατος είναι πολλάπλάσιες)
- Είδος κάκωσης του μηνίσκου (σε κακώσεις π.χ. που υπάρχει ελεύθερο σώμα μηνίσκου στην άρθρωση και προκαλεί block μηνίσκων η επέμβαση είναι αναγκαία)
Φυσικά τα παραπάνω μπορούν να διαφοροποιηθούν ανάλογα το περιστατικό μιας και κάκωση από κάκωση και οργανισμός από οργανισμό διαφέρει πολύ.
Είδη αρθροσκοπικών τεχνικών
Οι πιο συνηθισμένες τεχνικές που χρησιμοποιούν οι ορθοπαιδικοί για την διόρθωση της κάκωσης του μηνίσκου είναι η συρραφή μηνίσκου, η μερική ή ολική μηνισκεκτομή, ενώ κάποιοι επιλέγουν και την τοποθέτηση μοσχεύματος στο μέρος του μηνίσκου ή στον μηνίσκο που απομάκρυναν. Το ικρίωμα παίρνει την θέση του αφαιρεμένου κομματιού για να μειώσει την επιβάρυνση στον υπόλοιπο μηνίσκο ή τον υγιή που μπορεί να φτάσει και το 30%.
Ένας ασθενής που έχει κάκωση μηνίσκου έχει τα παρακάτω συμπτώματα
- Οίδημα (πρήξιμο-αίμαρθρο)
- Πόνος (στην έσω-έξω πλευρά ανάλογα την περιοχή κάκωσης)
- Αδυναμία πλήρους έκτασης και κάμψης
- Αδυναμία πλήρους φόρτισης του μέλους (μείωση λειτουργικότητας)
Πρώτες Βοήθειες
Οι κινήσεις που πρέπει να κάνουμε μόλις αντιληφθούμε ή υποψιαστούμε την παραπάνω κάκωση είναι συγκεκριμένες και κοινές με κάθε μορφής κάκωση.
Τοποθέτηση πάγου, περίδεση του γόνατος (για να αυξήσουμε την σταθερότητα και να μειώσουμε την πιθανότητα περαιτέρω τραυματισμού), αποφόρτιση του μέλους και ξεκούραση.
Στην συνέχεια θεωρείται αναγκαία η επίσκεψη σε έναν ορθοπαιδικό ιατρό ο οποίος με κλινικά τεστ και δοκιμασίες για την επαλήθευση ή όχι του τραυματισμού και αν κριθεί αναγκαίο η λήψη αξονικής τομογραφίας ή μαγνητικής τομογραφίας που θα αποτυπώσει και τυπικά την κάκωση με απεικονιστική μέθοδο.
Τα κλινικά τεστ διάγνωσης μίας κάκωσης μηνίσκου είναι το Αpley`s test (1),το Μc Murray test (2), το Thessaly test (3) και το Childress test(4),. Σε όλα τα τεστ ψάχνουμε να αναπαραχθεί πόνος στην περιοχή με εφαρμογή συμπιεστικών φορτίων και κάμψης γόνατος.