Αν και ακόμα δεν είναι απολύτως εμφανές στην Ελλάδα, βιώνουμε μια πρωτοφανή έλλειψη στις πρώτες ύλες παραγωγής συμπληρωμάτων διατροφής με αιχμή του δόρατος, την Κρεατίνη. Ο λόγος που ακόμα δεν έχει κάνει την εμφάνισή του αυτό το φαινόμενο στην Ελλάδα είναι ότι η αδράνεια που επικρατεί στο εμπόριο σε συνδυασμό με την μικρή αγοραστική δύναμη (σε σχέση με την Ευρώπη) κρατούν τα νούμερα σε καθησυχαστικά επίπεδα. Προς το παρόν. Όλα τα καταστήματα του χώρου μέχρι στιγμής δείχνουν να έχουν επάρκεια με μοναδικό εμφανές σύμπτωμα του φαινομένου, τις αυξήσεις των τιμών.
Άρα, για ποιο φαινόμενο μιλάμε;
Όλα ξεκίνησαν τον Απρίλιο του 2020 με την επέλαση της πανδημίας SARS CoV-2 ή τουλάχιστον έτσι νομίζουμε.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το μακρινό 2018 βλέπαμε με μια σχετική αδιαφορία την «έχθρα» που είχε ξεκινήσει μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ σε εμπορικό επίπεδο. – «Και που κολλάει αυτό με την κρεατίνη;» θα ρωτήσει ο οποιοσδήποτε και η απάντηση βρίσκεται στο γεγονός ότι η μεγαλύτερη μονάδα παραγωγής κρεατίνης παγκοσμίως βρίσκεται στην Κίνα όπως επίσης και η πλειοψηφία των πρώτων υλών.
Και ως αποτέλεσμα του εμπορικού πολέμου που είναι σε εξέλιξη από τις αρχές του έτους 2018, έχουμε υπερφορολογίσεις στα αγαθά που εισάγονται από την Κίνα στις ΗΠΑ, με την κρεατίνη να μην χαίρει κάποιας ιδιαίτερης μεταχείρισης. Μέχρι εδώ όλα καλά αφού οι εφοδιασμοί προχωρούν κανονικά χωρίς καθυστερήσεις και τις τιμές σε μια λογική άνοδο αλλά ακόμα σε φυσιολογικά επίπεδα.
Πλην δε, όλα είναι έτοιμα και στρωμένα για την λεγόμενη «τέλεια καταιγίδα». Και η τέλεια καταιγίδα ήρθε με το ξέσπασμα του covid-19 που όπως ξέρουμε έπληξε πολύ σημαντικά την χώρα από όπου και προήλθε, την Κίνα. Οι παραγωγικές μονάδες παρέλυσαν και ταυτόχρονα η ζήτηση ούτε μειώθηκε (όπως είχαν προβλέψει τα απανταχού οικονομικά μοντέλα με γνώμονα ότι οι χώροι άθλησης θα ήταν κλειστοί) ούτε καν έμεινε στα ίδια επίπεδα παρά αυξήθηκε ραγδαία μαζί με την ζήτηση βιταμινών, αντιπυρετικών και αντιβιοτικών. Το «μπάχαλο» στο παγκόσμιο εμπόριο με το κόστος των μεταφορών να αυξάνεται σε ουρανομήκη επίπεδα άνω του 100% και την έλλειψη επάρκειας σε πρώτες ύλες είχαν ως αποτέλεσμα σχεδόν όλα τα συμπληρώματα διατροφής (είτε είχαν κρεατίνη μέσα είτε όχι), συμπεριλαμβανομένων και των συμπληρωμάτων κρεατίνης να σημειώσουν και αυτά με την σειρά τους αύξηση στις τιμές τους.
Το διαθέσιμο stock από κρεατίνη στην Κίνα εξαϋλώθηκε πολύ σύντομα και τώρα το βάρος στην κάλυψη της παγκόσμιας ζήτησης κρεατίνης έπεσε αποκλειστικά σε δύο μόλις μικρές παραγωγικές μονάδες που εδρεύουν στην Ευρώπη. Όπως ήταν φυσικό δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν. Να σημειώσουμε εδώ πως η κρεατίνη δεν βρίσκεται κατά αποκλειστικότητα στα συμπληρώματα διατροφής με προσανατολισμό το fitness.
Και εδώ έχουμε το εξής οξύμωρο. Παρά το γεγονός ότι η τιμή αυξήθηκε δεν αποθάρρυνε τους καταναλωτές στην αγορά τους πράγμα που κάνει ακόμα πιο έντονο το πρόβλημα αφού μιλάμε για ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο που βρίσκεται πραγματικά στον αέρα.
Εδώ να σημειώσουμε πως η τιμή της μονοϋδρικής κρεατίνης, πλέον τον Σεπτέμβριο του 2022, έχει σημειώσει αύξηση άνω του 1000%. Δηλαδή δεκαπλάσια(!!) από ότι ήταν τον Δεκέμβριο του 2020.
Οι ταχέως αυξανόμενες τιμές των υπαρχόντων συμπληρωμάτων κρεατίνης (που παράχθηκαν μέχρι και την στιγμή του ξεσπάσματος της κρίσης), καθώς και ορισμένοι πωλητές που αγωνίζονται να παρέχουν το συμπλήρωμα με οποιοδήποτε κόστος, όλα αυτά είναι αποτέλεσμα των απανωτών χτυπημάτων στην αλυσίδα εφοδιασμού. Αυτή η αλυσίδα εκτείνεται στην πλειονότητα του πλανήτη και ενώ είναι εξαιρετικά αποτελεσματική όταν λειτουργεί ομαλά, εκτροχιάζεται εύκολα από τις κρίσεις υγείας και τη γεωπολιτική αστάθεια ειδικά αυτή τη χρονική περίοδο.
Στην ελληνική πραγματικότητα βιώνουμε τον κυματισμό του φαινομένου βλέποντας μόνον την επιφάνεια και δεν έχουμε -ως καταναλωτικό κοινό- την εικόνα από κάτω. Σε πρώτη φάση όλοι μας είδαμε τις αυξήσεις τιμών σε όλα τα συμπληρώματα διατροφής, μεγάλο μέρος της οποίας είναι αποτέλεσμα και της ενεργειακής και πληθωριστικής κρίσης. Σε δεύτερη φάση, που έχουμε ήδη μπει, θα παρατηρήσουμε ολοένα και λιγότερα προϊόντα Κρεατίνης στα ράφια. Ηλεκτρονικά καταστήματα θα ενημερώνουν με κόκκινα γράμματα “OUT OF STOCK” ή δεν θα το βλέπουμε καθόλου. Πολλές εταιρείες στράφηκαν και δικαίως σε άλλες μορφές κρεατίνης αφού η παλιά καλή και φτηνή μονοϋδρική έχει πλέον τέτοιο κόστος που ξεπερνά κατά πολύ τις «ακριβές» Αλκαλική και Τριφωσφορική.
Πολλοί θα είναι αυτοί που θα προσπαθήσουν να απαξιώσουν την κρίση λέγοντας ότι δεν μπορεί να τους επηρεάσει καθώς «έχουν προνοήσει» αλλά κάτι τέτοιο δεν μπορεί να έχει βάση στην πραγματικότητα αφού το πρόβλημα όπως αναλύσαμε παραπάνω είναι στο βασικό κέντρο παραγωγής. Τέτοιες κρίσεις έχει παρατηρηθεί πως γεννούν την αισχροκέρδεια από διάφορους ακροβάτες – καιροσκόπους – αριβίστες του χώρου οι οποίοι θα ανεβάσουν αναίτια τις τιμές σε προϊόντα που έχουν αποκτηθεί με πολύ χαμηλότερες τιμές και μετά θα εξαφανιστούν χωρίς κανένα σχέδιο για το αύριο.
Ως καταναλωτές (και ο γράφων επίσης) θα πρέπει σίγουρα να κοιτάμε το συμφέρον του πορτοφολιού μας αλλά σε καμία περίπτωση θυσιάζοντας την υγεία μας κατεβάζοντας τα ποιοτικά standards μας. Εμπιστευόμαστε τους Ειδικούς του χώρου που ήταν παρόντες χθες, είναι παρόντες σήμερα και σίγουρα θα είναι παρόντες και αύριο.
