Αν ήταν πρωτοσέλιδο αθλητικής εφημερίδας αυτό θα ήταν σίγουρα “ΑΙΩΝΙΟΙ ΑΝΤΙΠΑΛΟΙ΄΄ όμως πρέπει να γίνει κατανοητό απ` όλους πως δεν μιλάμε για αντιπάλους (τουλάχιστον στο κομμάτι της αποκατάστασης) αλλά για “ΑΙΩΝΙΟΥΣ ΣΥΜΜΑΧΟΥΣ΄΄ . Δεν πιστεύω πως υπάρχει άνθρωπος-που δεν ζει σε γυάλα-ο οποίος έστω μία φορά στην ζωή του να μην έχει αναρωτηθεί αν πρέπει να βάλει ζεστό ή κρύο σε έναν τραυματισμό. Όλοι λίγο-πολύ έχουμε ακούσει πως αμέσως μετά από έναν τραυματισμό πρέπει να μπει κρύο. Πάμε λοιπόν να ξεδιαλύνουμε υπό ποιες προϋποθέσεις βάζουμε πάγο και πότε την θέση του παίρνει η εφαρμογή ζεστού.
ΚΡΥΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
Με τον όρο κρυοθεραπεία εννοούμε την διαδικασία κατά την οποία με την βοήθεια της μείωσης της θερμοκρασίας στους ιστούς θέλουμε να πετύχουμε ίαση. Η κρυοθεραπεία χρησιμοποιείται κυρίως τις πρώτες 48-72 ώρες από την στιγμή του τραυματισμού ενώ μπορεί να παραταθεί όσο τα συμπτώματα της φλεγμονής επιμένουν. Όταν όμως εφαρμοσθεί λανθασμένα π.χ. για περισσότερη ώρα ή χωρίς προστασία των ιστών έχει θερμά αποτελέσματα και μπορεί να προκαλέσει έγκαυμα.
Αρχικά όμως πρέπει να αναφέρουμε κάποιες βασικές της αρχές όπως τα είδη της
- Πάγος
- Παγομάλαξη
- Ψυκτικό σπρέι
- Κρύα επιθέματα
- Gel πάγου
- Μηχάνημα κρυοθεραπείας
- Μηχανήματα κρυοθεραπείας ολόκληρου σώματος
- Κρυοθεραπεία cryoflow
Ο χρόνος εφαρμογής της ποικίλει ανάλογα το είδος που θα επιλέξουμε. Αν π.χ. χρησιμοποιήσουμε ξηρό πάγο αυτός θα πρέπει να είναι σε σακουλάκι και αυτό μέσα σε ένα λεπτό πανί με σκοπό ν `αποτρέψουμε την άμεση επαφή του πάγου με το δέρμα και να μειώσουμε τις πιθανότητες εγκαύματος. Ο χρόνος εφαρμογής του μπορεί να είναι 10-12 λεπτά.
Στην παγομάλαξη γίνεται μάλαξη με πάγο στο σημείο της φλεγμονής για λιγότερο χρονικό διάστημα απ` ό,τι η εφαρμογή ξηρού πάγου γιατί δεν υπάρχει ενδιάμεσο υλικό προστασίας του δέρματος.
Στην περίπτωση του ψυκτικού σπρέι πρέπει να γνωρίζουμε πως είναι μέσο κρυοθεραπείας άμεσης αντιμετώπισης και χρησιμοποιηθεί όταν είναι αδύνατη η χρήση κάποιου άλλου είδους. Πρέπει να διαβάσουμε προσεκτικά τις οδηγίες χρήσης τους μιας και συνήθως απαιτείται ψεκασμός από απόσταση περίπου 25-30 εκατοστών, ποτέ μετά δεν πρέπει να καλύψουμε την περιοχή και ο χρόνος ψεκασμού αρκείται στα λίγα δεύτερα μέχρι να δημιουργηθεί ένα λεπτό άσπρο στρώμα στην περιοχή ψεκασμού.
Τα κρύα επιθέματα είναι μία ασφαλή μέθοδος εφαρμογής κρυοθεραπείας και η εφαρμογή τους μπορεί να γίνει έως ότου η περιοχή κοκκινίσει (συνήθως 15-20 λεπτά ανάλογα το πόσο κρύο είναι το ψυκτικό υλικό). Μία απλή μέθοδος εφαρμογής κρύων επιθεμάτων είναι να βάλουμε νερό βρύσης σε μία μικρή λεκάνη και να ρίξουμε λίγο οινόπνευμα και αρκετό πάγο, βουτάμε και στραγγίζουμε ελαφρώς 2 πετσέτες εναλλάξ.
Το Gel πάγου χρησιμοποιείται όπως ο ξηρός πάγος με την διαφορά πως δεν υπάρχει κίνδυνος εγκαύματος γιατί συνήθως είναι σε ειδικές υφασμάτινες θήκες.
Τέλος το μηχάνημα κρυοθεραπείας αποτελεί την πιο σωστή και ακίνδυνη λύση κρυοθεραπείας μιας και είναι ρυθμισμένη να προσδίδει την μέγιστη δυνατή πτώση της θερμοκρασίας των ιστών με τον μικρότερο κίνδυνο για τον ασθενή.
Μηχάνημα κρυοθεραπείας ολόκληρου σώματος
Cryoflow
Η κρυοθεραπεία επιτυγχάνει στην οξεία φάση μείωση του πόνου, μείωση της αιματικής ροής (αγγειοσπασμός-αγγειοσυστολή), μείωση του μυικού σπασμού και μείωση του οιδήματος. Ενώ στην υποξία και χρόνια εφαρμόζεται κυρίως προληπτικά στο τέλος της θεραπείας ή της άσκησης. Είναι επίσης άξιο αναφοράς πως όλοι οι επαγγελματίες αθλητές για λόγους πρόληψης και αποθεραπείας εφαρμόζουν κρυοθεραπεία με το πέρας της προπόνησης, του αγώνα ή όποιας άσκησης.
Θερμοθεραπεία
Με τον όρο θερμοθεραπεία εννοούμε την διαδικασία κατά την οποία με την εφαρμογή αύξησης της θερμοκρασίας των ιστών πετυχαίνουμε ίαση. Η θερμοθεραπεία παίρνει την θέση της κρυοθεραπείας και ξεκινά στο υποξύ στάδιο εκεί όπου πλέον η κάκωση “επιζητά΄΄ θρεπτικά στοιχεία για την αύξηση της επουλωτικής διαδικασίας. Η εφαρμογή του θερμού σε μία κάκωση υποξέος σταδίου βοηθά στην αύξηση της αιματικής ροής στην περιοχή (αύξηση θρεπτικών στοιχείων στην περιοχή), στην μείωση του πόνου, της μείωση του οιδήματος και την μείωση του μυϊκού σπασμού. Εδώ βλέπουμε και γιατί το κρύο και το ζεστό θεωρούνται σύμμαχοι, γιατί καταφέρνουν τα ίδια πράγματα, αν όμως το ζεστό χρησιμοποιηθεί στο οξύ στάδιο θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του μυϊκού σπασμού, του πόνου και του οιδήματος. Είδος θερμοθεραπείας που προσδίδει υπεραιμία στην περιοχή είναι και η μάλαξη αλλά θα την αναπτύξουμε σαν τρόπο ίασης σε άλλο θέμα.
Είδη θερμοθεραπείας
- Θερμά επιθέματα
- Διαθερμία βραχέων κυμάτων
- Υπέρυθρη ακτινοβολία
- Laser
- Gel θερμού (το ίδιο gel πάγου που αντί για την κατάψυξη το βάζουμε στον φούρνο μικροκυμάτων)
- Δινόλουτρο (με ζεστό νερό)
- Παραφινόλουτρο (για άκρα χείρα)
Η θερμοθεραπεία στην φυσικοθεραπεία αποτελεί βασικό εργαλείο μιας και υπάρχει δυνατότητα επιλογής διαφορετικού μέσου ανάλογα την περιοχή, το είδος της κάκωσης και τα ‘αποτελέσματα που θέλουμε να έχουμε.
Χρησιμοποιήστε το ζεστό σαν συνέχεια του κρύου (αν αντιμετωπιστεί η κάκωση από την αρχή) και δώστε την δυνατότητα στο σώμα να θεραπευθεί με φυσικό τρόπο από έναν φυσικοθεραπευτή με σωστή καθοδήγηση και γνώσεις.
